Lekcja rozpoczyna się na wystawie stałej w sali poświęconej początkom miasta Ostrów Mazowiecka. Tam dowiemy się, skąd pochodzi nazwa miasta i w jakim regionie leży Ostrów.
Dalsza część lekcji odbywa się w sali edukacyjnej i ma charakter warsztatowy. Na początek zlokalizujemy na mapie Ostrów Mazowiecką, Puszczę Białą oraz Puszczę Zieloną. Uczniowie usłyszą o tym, skąd się wzięli i jak się nazywali mieszkańcy tych terenów, czym się zajmowali i w jaki sposób nawiązuje do tego herb Ostrowi Mazowieckiej. Dowiemy się, co to są Kurpie i poznamy najbardziej charakterystyczne elementy dziedzictwa kulturowego Kurpiów Białych (strój ludowy, haft tradycyjny, jajko-oklejanka oraz wycinanka), a wreszcie porównamy je z tradycjami Kurpi Zielonych. Na koniec uczniowie usłyszą o tym, czym jest Krajowa Lista Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego i które elementy tradycji Kurpi Białych są na niej umieszczone. Następnie każdy uczestnik zajęć samodzielnie wykona wycinankę kurpiowską, którą będzie mógł zabrać ze sobą na pamiątkę.
Lekcja rozpoczyna się na wystawie stałej w sali poświęconej czasom II wojny światowej. Uczniowie przyjrzą się m.in. prezentacji multimedialnej „Ostrowski pierścień śmierci” i przeanalizują zamieszczone w niej treści. W Ostrowi Mazowieckiej i w otaczających ją miejscowościach przez całą wojnę okupant dokonywał licznych zbrodni – rozstrzelania, pobicia, łapanki, wywózki i grabieże były na porządku dziennym. Miasto otaczał „pierścień śmierci”. W ten sposób, parafrazując Władysława Bartoszewskiego, Mieczysław Bartniczak opisał niemiecką okupację w tym rejonie.
Dalsza część lekcji odbywa się w sali edukacyjnej i ma charakter warsztatowy. Na początek uczniowie zapoznają się z relacjami świadków historii: Heleny Najmark (zeznania złożone w 1945 roku przed komisją badającą zbrodnie niemieckie w Polsce) i ppor. Czesława Wyrwasa ps. „Długi”, „Wroński”, żołnierza Obwodu AK „Opocznik” i uczestnika bitwy pod Pecynką (relacja z 1978 roku). Pozwoli to na bezpośredni kontakt ze źródłem historycznym i naukę, jak poddawać źródła krytyce. Następnie dowiedzą się, jak wyglądały granice powiatu ostrowskiego w czasie II wojny światowej, którędy przebiegała granica między GG a sowiecką strefą okupacyjną, i porównają historyczne dane z współczesnymi.
Lekcja rozpoczyna się na wystawie stałej w sali poświęconej młodości Witolda, gdzie są pokazane dwór Sukrucze, pierścień herbowy i tłok pieczętny z herbem Leliwa. Te atrybuty szlachectwa stanowią punkt wyjścia to wyjaśnienia, czym charakteryzowała się polska szlachta.
Dalsza część lekcji odbywa się w sali edukacyjnej i ma charakter warsztatowy. Wykorzystując materiał ilustracyjny, uczniowie dowiedzą się o przywilejach szlacheckich, a także jak wewnętrznie zróżnicowany był stan szlachecki – poznają postaci magnata, szlachcica ze szlachty średniej, szlachcica zagrodowego (zaściankowego) i chłopa z XVII–XVIII wieku. Następnie na mapach obejrzą obszary dawnych ziem Mazowsza: Łomżyńskiej i Nurskiej, zgrupowania zaścianków szlacheckich we wschodniej części powiatu ostrowskiego i w powiecie wysokomazowieckim. Uczniowie dowiedzą się, jak doszło do takiego rozdrobnienia majątków, i zapoznają ze zwyczajami szlacheckimi oraz tradycjami charakterystycznymi dla tej grupy (ubiór, sposób gospodarowania i budowania domostw, podejście do ziemi, relacje społeczne, w tym utrzymany aż do XX wieku zakaz mezaliansów). Porównają szlachtę z miejscowym chłopstwem i dowiedzą się, jakie zmiany zaszły po 1864 roku i uwłaszczeniu.
Autor zdjęcia: Maria Weronika Kmoch
Ułatwienia dostępu